Bu yazımızda gerek iş hayatımızda gerek farkında olmasak bile günlük hayatımızda da kullandığımız 5S Uygulamaları hakkında sizlere bilgi vermek istedik. Çok keyifli okumalar dileriz.
5S NEDİR?
5S, Japonya’da doğmuş bir faaliyetler dizisidir. Japonca baş harfleri S ile başlayıp Seiri (Sınıflandırma), Seition (Düzenleme), Seison (Temizlik), Seiketsu (Standartlaştırma) ve Shitsuke (Disiplin) olan bu kelimelerin işyerlerinde kaliteli bir çalışma ortamı oluşturmak, sürekliliği sağlamak, çalışan verimliliğini artırmak ve zamandan tasarruf etmek amacıyla bir araya getirilip uygulanması ile oluşan bir sistematiktir. 5S çalışma koşullarını; performans, konfor, güvenlik ve temizlik açılarından en iyi yere getirmeyi amaçlar.
5S; yöneticisinden çalışanına herkesin sorumluluk aldığı, tüm iş süreçlerinin iş güvenliği çerçevesinde kurallı, düzenli ve sistematik şekilde yürütüldüğü kapsamlı bir tekniktir.
5S UYGULAMALARI KULLANIM ALANLARI
5S, işletme ve üretim sahaları, atölyeler, depo ve stok alanları, ofisler, bürolar, bankalar, havaalanları, laboratuvarlar, tekstil sanayi, kargo şirketleri gibi birçok özel ve kamu sektöründe kullanılabilir.
Şimdi gelelim 5S Uygulamalarının ilk “S” adımına:
1- SEIRI (Sınıflandırma-Ayıklama)
Çalışma alanında gerekli ve gereksiz malzemeler birbirinden ayrılması ve daha sonrasında sınıflandırılarak ilgili bölgeden uzaklaştırılmasıdır.
Bu ilk aşamanın iyi yapılması diğer aşamalar için çok önemlidir; çünkü karmaşa ve dağınıklılığın sebep olduğu zaman kaybını azaltır. Özellikle işletmenin alanı sınırlı ise bu düzenin kurulması ile sık sık etrafın düzenlenmesi gerekliliğini ortadan kaldırır.
Sınıflandırma işlemi yapılırken sorulması gereken sorular: |
|
İhtiyaç fazlası malzemeleri ayıklayarak ve gerekli malzemeleri gruplandırarak düzenleme yapılır.
Kullanım sıklığına göre gruplandırılan malzemelerin konulduğu raflara ‘beyaz etiket’ ve ‘kırmızı etiket’ yöntemine başvurularak sınıflandırma yapılır.
2- SEİTON (Düzenleme)
Düzenleme, çalışma ortamında ve iş akışında gereksinim duyulan tüm belge, malzeme ve ekipmanların ihtiyaç duyulduğu andan itibaren en kısa zamanda ve en kolay şekilde bulunması ve kullanılması için yapılan bir sistematikler bütünüdür.
Japon disiplinine göre; malzemeler gerekli olduğunda 30 saniye içerisinde halen ulaşılamıyorsa, bu durum orada karışıklığın devam ettiği anlamına gelmektedir.
Düzenleme Yapılırken Yapılması Gerekenler |
|
Yeni tip malzeme dolapları görüntüsü.
3– SEİSO (Temizlik)
Sınıflandırma ve düzenlemenin tamamlayıcısı olan temizlik; çalışma ortamlarını her zaman düzenli, temiz ve bakımlı olmasını; sağlam çöp, atık ve pislikleri ortadan kaldırma işlemidir.
4- SEİKETSU (Standartlaştırma)
Standartlaştırma, ilk üç adımda yaptığımız çalışmaların sürekliliğini sağlamak ve elde ettiğimiz başarılı sonuçların sürdürülmesi için oluşturulacak standartlar, iyileştirmeler ve kontrol yöntemlerini içermektedir.
|
Standartlaştırmanın Sağladığı Faydalar |
|
Geçiş güzergahlarının 5s standartlarına göre boyanmış görüntüsü.
5- SHİTSUKE (Disiplin)
5S tekniğinde kullanılan son aşamadır. 4 adımı birbirine bağlar ve önceki aşamaların tamamını kapsayan bir aşamadır. Eski alışkanlıkların unutulması, yeni alışkanlıkların benimsenmesi için belirli noktaları kural haline getirmek gerekir. Bu noktaların uygulanabilir olması için 5S kurallarından olan disiplin ilkesine ihtiyaç duyulur.
YAZARLAR
Sinem SAVAHİL
Esra ÇALIŞKAN